21 Mayıs 2023 Pazar

Tür: Benzer olanların farklılığını keşfetme imkânı


Müzisyenler (genel olarak sanatçılar) bir akıma, bir türe dahil edilmekten hoşlanmıyorlar. Çünkü belli standartları olan bir biçim içinde değerlendirilmenin özgünlüğü görmeyi engellediğini, klişeleştirdiğini düşünüyorlar. Ürettiklerine bakışı koşulladığı için de hazzetmiyorlar akım-tür çerçevesinden. Çok da haksız değiller ama o kadar biricik olan da ender bulunur. Birbirlerine benzeyen çoğunlukta.

(Bir rock müzik alt-türü olarak) Emo biraz zorlama, ayırt edici müzikal unsurları yok, şarkı sözlerinde ergenlik bunalımlarının geniş yer tutuyor olması ve dinleyicilerin Goth üslubu pek yeterli değil gibi. My Chemical Romance'in müziğine işte bu Emo dediğinizde bir şey dememiş oluyorsunuz ama Smiths'in müziğine jangle pop (ve başka alt-türler) dediğinizde jangle gitar-R. E. M. ve başkaları-pek çok Beatles şarkısındaki George Harrison stili-tabii ki Byrds-Rickenbacker 360/12 gitarlar diye bir hat çizebiliyorsunuz. Müzikal bir tınının ayırt ediciliği var.

Pop müzikteki "alt-tür"ün Amerikan Psikiyatri Derneği'nin DSM klasifikasyonuna benzer bir yanı var: İnsanları deliler ve normaller diye ayırdığınızda az sayıda deli ve gerisi gibi bir şey çıkıyor. Psikoz-nevroz-kişilik bozuklukları-... diye başlayıp her birini üçe-beşe bölüp o bölünenleri de altıya-yediye böldüğünüzde (normal diye bir şeyin olmadığını söylemenin dışında) insan ruhunun realitesine daha fazla yaklaşmış oluyorsunuz (tabii herkese uyacak bir tanı varsa o tanıya uygun terapi-ilaç da vardır, psikiyatriyi ve eczacılığı yok edemeyeceğimize göre).

Gözleri siyah kalemli, saçları elektriğe tutulmuş bariton sesli bir vokalist post-punk'ın parodisi olabilir ama bu türün müzikal bir ayırt ediciliğe sahip olmadığı anlamına gelmez. Charles Mingus, Ron Carter, Charlie Haden, Jaco Pastorius... Cazda basın mühim bir enstrüman olduğunun kanıtları ama ya saksofoncular? Bugün bile caz saksofon müziğidir rock'ın gitar müziği olması gibi. Rock'ın en ihtişamlı zamanlarında bile kaç tane Jack Bruce çıktı ki, rock hep gitar müziğiydi. Post-punk'a kadar... Basın kullanımı rock'ın hiçbir türünde bu kadar ayırt edici olmadı. Malum, bas dramatik etki yaratmaya uygun bir enstrüman ve Joy Division, Cure, Siouxsie and the Banshees gibi grupların müziklerindeki dramatik etki sadece sözlerle ilgili değildi. Tabii ki bir türü bir aletin daha etkili kullanımıyla tanımlayamazsınız ama basçının yancı olmadığını anlamak için fena bir giriş değil. Şunu demek istiyorum şapka-silah-at falan varsa, evet o western'dir. Tür vardır. İyi ve kötü anlamda vardır. Bu heartland rock derseniz synth-pop sevenler pek ilgilenmeyecektir ama onlara da başka bir şey satabilirsiniz. Bu çirkin ama o kadar da kötü değil. Tekrar edeni çözümlediğinizde, işte bu noise, bu da no wave dediğinizde dinleyenler, hmm anladım, peki Sonic Youth’la DNA arasında nasıl bir bağ var, deyip farkı keşfetmeye başladığında, işte bu iyi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder